وبا دست از سر بشر برنمی دارد
هادی معیری نژاد- وبا از جمله بیماری هایی است که
هرچه جمعیت کره زمین زیادتر می شود و دسترسی به آب سالم کمتر ، گسترش
بیشتری دارد.این بیماری از معدود بیماریهایی است که علیرغم افزایش مراقبت
های پزشکی در سالیان اخیر افزایش داشته است.
وبا بیماری است که از طریق
آب توسط باکتری ویبریو کلرا ایجاد میشود. این بیماری در گذشته در ایران به
نام مرگامرگی خوانده میشدهاست. این باکتری با نوشیدن آب آلوده یا خوردن
ماهی نپخته یا خوردن صدفها وارد بدن میشود. در ایران بیشترین راه انتقال
وبا، سبزیهای آلودهاست. سبزیهایی که در هنگام کاشته شدن با کود انسانی
(پساب) تغذیه میشوند دارای بیشترین آلودگی هستند. وبا در طول تاریخ هفت
بار همهگیری جهانگستر داشتهاست. در قرن نوزدهم چندین بار در اروپا
همهگیر شد اما امروزه وبا بیشتر در کشورهای جهان سوم به علت وضعیت ناسالم و
غیر بهداشتی آبهای آشامیدنی دیده میشود.
جان اسنو پزشک مخصوص ملکه انگلستان، ارتباط میان وبا و آشامیدن آب را در سال ۱۸۵۴ کشف کرد.
رابرت
کخ پزشک آلمانی برای اولین بار در سال ۱۸۸۳ میلادی باکتری وبا را جداسازی
کرد و شناسایی کرد. این باکتری، سی سال پیش از آن، بدست کالبدشناس
ایتالیایی فیلیپ پاسینی جدا و شناسایی شده بود ولی نتایج کارهای وی
ناشناخته بود. جان اسنو و رابرت کخ نتیجه آزمایشهای پیشین پاسینی را
نمیدانستند و برای این کشف سرشناس شدند.
نشانههای بیماری
آغاز ناگهانی اسهال آبکی شدید و بدون درد و تب از نشانههای بیماری وبا
است. فرد بیمار گاه روزانه بیش از ۳۰لیتر آب دفع میکند که این مقدار دفع آب
باعث اسیدوز و نهایتاً می تواند منجر به مرگ فرد شود. کمتر از ۵٪ بیماران
وبایی تب دارند. گاهی در آغاز بیماری استفراغ دیده میشود. بیمار احساس
تشنگی دارد و بیقرار است از درد پشت ساق پا شاکی است، زبان خشک، چشمها
گودرفته، نبض ناتوان است.
تشنگی زیاد
استفراغ بدون حالت تهوع
اسهال آبکی و پرفشار و بدون دلدرد که بیمار نتواند آن را کنترل کند.
گرفتن ماهیچههای پشت ساق پا
کم شدن ادرار
ادرار با رنگ زرد
البته
باید توجه داشته باشید که هر کدام از این موارد بالا به تنهایی نشانگر
وبا نیستند یک فرد ممکن است همه نشانههای بالا را نداشته باشد. مدت زمان
بروز بیماری از ۲ تا ۵ روز متغیر است.
تصویر زیر بیانگر شیوع این بیماری در نیم قرن اخیر است